Markę swojej firmy możesz chronić na dwa podstawowe sposoby – poprzez rejestrację w Urzędzie Patentowym oraz bez niej. Rejestracja wiąże się z kosztami, jest jednak znacznie skuteczniejsza niż ochrona w oparciu o bezpłatne narzędzia. Którą ochronę wybrać?
Prawna ochrona marki: rejestracja znaku towarowego
Najlepszym sposobem ochrony marki jest jej rejestracja jako znak towarowy. W Polsce rejestrację prowadzi Urząd Patentowy RP, zaś na terenie Europy – Urząd UE ds. Własności Intelektualnej (EUIPO). Możesz też zarejestrować swoją markę w wybranych krajach świata. W tym celu należy złożyć wniosek o rejestrację w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej.
Aby uniknąć błędów, najlepiej zlecić jego sporządzenie rzecznikowi patentowemu.
Zobacz również:
-
Umowa o przeniesienie praw autorskich do logo. O czym warto pamiętać?
Zasięg ochrony znaku towarowego
Ochrona twojego znaku towarowego po rejestracji będzie rozciągała się na określone terytorium – w kraju, Unii Europejskiej czy w dowolnym kraju świata. Ochrona znaku ogranicza się także do wskazanych w zgłoszeniu towarów i usług, to jest do branży, w której prowadzisz działalność. Nie uzyskujesz więc absolutnego monopolu na daną nazwę.
Świadectwo rejestracji – największe zalety
Uzyskawszy świadectwo rejestracji znaku towarowego możesz mieć pewność, że masz wyłączne prawa do używania określonej w nim marki. Przyda się to w razie sporu – wykazanie przysługujących ci praw do znaku ograniczać się wówczas będzie do przedłożenia świadectwa rejestracji, bez konieczności żmudnego dowodzenia swoich racji.
Posiadając świadectwo rejestracji możesz też przy swoim znaku towarowym umieszczać znaczek „®”. R w kółku to skrót od słowa „registered” i oznacza, że dana nazwa jest zarejestrowana. Klientom zaś zazwyczaj kojarzy się z „oryginalnością” towarów bądź usług, ich wyższą jakością – warto to wykorzystać.
Prawna ochrona marki: rejestracja wzoru przemysłowego
Chronić swoją markę możesz także poprzez rejestrację firmowego logo jako wzór przemysłowy – to cenne uzupełnienie ochrony poprzez znak towarowy. Za pomocą wzorów przemysłowych chroni się zewnętrzny wygląd danego wytworu – samego towaru, ale i opakowania. Dotyczy to zarówno wytworów trójwymiarowych, jak i dwuwymiarowych, takich jak logo, grafika, rysunek bądź mapa.
Zaletą ochrony logo poprzez rejestrację wzoru przemysłowego jest szybkość procedury. O ile na rejestrację znaku towarowego będziesz musiał czekać około 6 miesięcy, to wzór przemysłowy zarejestrujesz w 14 dni. Zaletą jest także niższa cena.
Warunki formalne dla wzorów przemysłowych
Aby z powodzeniem zarejestrować wzór przemysłowy, musisz pamiętać, że musi on posiadać indywidualny charakter, to jest nie powinien wywoływać wrażenia déjà vu, oraz musi być nowy – identyczny wzór nie może być ujawniony wcześniej, niż 12 miesięcy przed dokonaniem zgłoszenia. Nie ochronisz więc w ten sposób logo, którym posługujesz się od ponad roku.
Rejestracja wzoru przemysłowego to przydatne uzupełnienie ochrony zapewnionej przez znak towarowy. Pamiętaj, że ochrona wzoru przemysłowego ogranicza się jedynie do warstwy graficznej, nie stanowi więc żadnej ochrony dla warstwy słownej znaku.
Prawna ochrona marki: prawa autorskie
Teoretycznie samo wymyślenie nowej nazwy powinno już zapewniać jej ochronę prawa autorskiego. Sprawa nie jest jednak tak prosta, jak mogłoby się wydawać. W praktyce sądu często uznają, że pojedyncze słowa czy proste ich zestawienia, nawet w postaci neologizmów, są zbyt mało oryginalne, aby korzystać z ochrony zapewnianej utworom przez prawo autorskie. Może się okazać, że nie pomoże nawet ubranie nazwy w szatę graficzną, jeśli nie jest ona wystarczająco fantazyjna.
O tym, czy poziom oryginalności nazwy i formy graficznej jest wystarczający aby uznać ją za utwór, a co za tym idzie – przyznać jej ochronę zapewnianą przez prawo autorskie, może zadecydować jedynie sąd. Ochrona prędzej dotyczyć będzie jednak szaty graficznej niż samego wyrazu, warto więc zadbać o jej oryginalność. Prawo autorskie chroni dzieło już od momentu jego powstania. Jeśli zlecasz wykonanie logo grafikowi, koniecznie podpisz z nim umowę o przeniesienie autorskich praw majątkowych. W przeciwnym razie prawa do twojego logo należały się będą temu grafikowi, nie będziesz mógł także skutecznie przeciwdziałać naruszeniom.
Zakres ochrony niezarejestrowanego znaku towarowego
Również niezarejestrowane znaki towarowe są chronione przez prawo, w minimalnym stopniu. Prawa do marki nabywa się w następstwie pierwszeństwa używania – można powoływać się wówczas na prawo do firmy przysługujące na mocy przepisów kodeksu cywilnego, a także prawo do oznaczenia przedsiębiorstwa, które chroni ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
W powyższych przypadkach ochrona rozciąga się na określone towary i usługi, które oferujesz pod daną nazwą czy logo. Ochrona obejmuje terytorium, na którym je oferujesz – zwykle więc w grę wchodzi lokalny zasięg ochrony.
Największa wada darmowej ochrony
Może się wydawać, że nie ma sensu decydować się na ochronę poprzez rejestrację znaku towarowego czy wzoru przemysłowego, skoro działa ochrona znaków niezarejestrowanych w opisanym wyżej zakresie. Nic bardziej mylnego. W praktyce w razie sporu z konkurentem za każdym razem będziesz musiał wykazać swoje prawa, zarówno w zakresie okresu w jakim użytkujesz znak, jak i terytorium użytkowania. Może to być bardzo trudne, wręcz nierealne. Może też okazać się, że koszty procesu przewyższą te, które poniósłbyś decydując się na rejestrację znaku towarowego. Nie mówiąc już o straconym czasie i nerwach.
Co zrobić by mieć pewność, że nie łamiesz prawa?
Wielu osobom wydaje się, że sama rejestracja firmy w KRS czy CEIDG gwarantuje objęcie nieodpłatną ochroną prawną. Absolutnie tak nie jest. Jako przykład podajmy nazwę „TOMBUD „, pod którą działa w Polsce niemal 400 przedsiębiorców. A ochrona nie może przecież na równi przysługiwać im wszystkim. W razie sporu może się okazać, że straciłeś wiele czasu i pieniędzy na inwestycje w markę, z której nie będziesz mógł dłużej korzystać.
Możesz uniknąć takich problemów rejestrując swój znak towarowy w Urzędzie Patentowym RP. Jeśli rejestracja się powiedzie, uzyskasz wyłączne prawo do oferowania określonych towarów i usług na terenie całego kraju. Zgłoszenia możesz dokonać jeszcze przed rozpoczęciem działalności, aby zwiększyć pewność, że inwestujesz w markę której nikt ci nie odbierze. Musisz jednak pamiętać, że jeśli zarejestrujesz znak towarowy który był już wcześniej w użyciu, i jego prawowity właściciel fakt ten wykaże, twój znak będzie mógł zostać unieważniony. Jeśli jednak należycie zbadasz markę z pomocą rzecznika patentowego, ograniczysz to ryzyko do absolutnego minimum.
